در این مطلب به چگونگی و اهمیت تولید و فراوری دانه کینوا در ایران می پردازیم. محصولات جدیدی که به ایران وارد و کشت می شوند، باید پروسه ای را طی کنند. در واقع محصولات کشاورزی بعد از ورود به ایران باید پروسه سازگاری و بومی سازی را به طور کامل طی کنند.
ورود دانه کینوا به ایران
بعد از اعلام نظر فائو در مورد ارزش های غذایی دانه کینوا در سال 2013 ، بذر کینوا در اختیار سایر کشور ها برای توسعه کشت قرار گرفت. در حال حاضر نیز به جز کشور های آمریکای جنوبی که مهد و منشا این گیاه هستند، 100 کشور دیگر نیز به تولید کنندگان این محصول استراتژیک و بی نظیر پیوسته اند.
دانه کینوا حدود یک دهه است که به ایران وارد شده است. در ابتدا به صورت آزمایشی در استان های مختلف در ارقام متنوع کشت شد. برخی واریته ها به اقلیم ایران سازگاری نداشتند و برخی سازگاری مطلوبی نشان دادند. واریته های ناکارآمد از چرخه تست حذف شدند و ارقام با عملکرد بالا انتخاب شدند.
بازخورد کشاورزان در برابر محصول جدید کینوا
در ابتدا کشاورزان علاقه مند بسیاری برای کشت این محصول اعلام آمادگی کردند که هر کدام در حد 1000 متر تا 2 هکتار را برای کشت اختصاص دادند. در سال های اولیه کشت نتایج عملکردی بسیار پایین بود و کشاورزان چون تجربه کشت را نداشتند نمی توانستند محصول مطلوب را تولید کنند. از طرفی کارشناسان کشاورزی به خصوص جهاد کشاورزی چون محصول کاملا جدید بود هیچ تجربه ای نداشتند و نمی توانستند به کشاورزان خدمات آموزشی کافی را ارائه دهند.
ورود بخش خصوصی به توسعه کشت کینوا
در همان سال های ابتدایی کشت های آزمایشی کینوا در ایران، شرکت خصوصی علاقه مند به کمک بخش دولتی آمدند. شرکت کیان تجارت سانا جزو اولین شرکت های پیشرو در ترویج کشت کینوا بود. این شرکت با صرف هزینه های هنگفت در استان های مختلف کشور شروع به ترویج کشت کینوا به صورت مویرگی شد.
کادر متخصص این شرکت در همه استان ها حضور فعال داشتند. حتی شهرستان های بسیار کوچک و محروم کرمان و سایر استان ها را نیز بازدید کردند و به ترویج مستقیم این محصول پرداختند. شرکت کیان تجارت سانا در بخش آموزش کشاورزان هزینه های بسیاری را متحمل شد تا سطح زیر کشت کینوا افزایش یابد و کینوا به شکل اصولی کشت شود تا محصول مناسبی بگیرد.
شرکت توسعه تجارت سبز ایلیا نیز با سرمایه گذاری های سنگین بر روی این دانه ارزشمند دومین گام بزرگ در توسعه کشت کینوا را در ایران برداشت. این شرکت تولید و فراوری کینوا را در ایران با بالاترین استاندارد ها انجام می دهد.
نگرانی کشاورزان از نبود بازار خرید کینوا
بسیاری از کشاورزان بعد از تولید کینوا با کیفیت مطلوب به دنبال بازار فروش آن بودند. با توجه به این که مردم ایران این گیاه را نمی شناختند و حتی برای یک بار هم مصرف نکرده بودند اصلا پذیرای یک محصول جدید نبودند. ایرانی ها خیلی سخت یک محصول جدید غذایی را می پذیرند. یکی از این موارد سویا خوراکی و روغن مایع بود که خانواده ها کم کم به مصرف آن روی آوردند.
فرهنگ سازی مصرف کینوا در ایران
شرکت توسعه تجارت سبز ایلیا با برگزاری جلسات مختلف با متخصصین تغذیه و انجمن های سلیاک و دیابت و طب سنتی توانست افراد تاثیر گذار در حوزه سلامت را به سمت فرهنگ سازی دعوت کند. به مرور با توصیه پزشکان و متخصصان تغذیه به بیماران، کینوا به مباحث رژیم درمانی نیز راه یافت و توانست به عنوان یک مکمل غذایی ویژه در سفره مردم قرار بگیرد.
رفع نگرانی کشاورزان با خرید تضمینی کینوا
شرکت ایلیا برای این که کشاورزان ریسک بالایی را در تولید کینوا متحمل نشوند، اقدام به عقد قرارداد خرید تضمینی در سطح کشور نمود. طبق این قرارداد، بذر اصلاح شده با قوه نامیه بالا در اختیار کشاورزان قرار می گیرد.
کشاورزان مشاوره کامل صفر تا صد مخصوص زمین و اقلیم خود دریافت می کنند. مشاوره کشت به صورت شبانه روزی به کشاورزان داده می شود. بعد از تولید محصول و برداشت آن، کل محصول بارگیری می شود و به کارخانه منتقل می شود.
کارخانه فراوری کینوا در ایران
دانه کینوا دارای پوسته ای ساپونین دار است که به صورت خام مورد استفاده قرار نمی گیرد. در واقع ساپونین مانند صابون کف می کند و نمی توان دانه کینوا با ساپونین را مصرف کرد. ساپونین حتی برای مصرف دام و طیور نیز مصرف نمی شود. این مجموعه تخصص بسیار ویژه ای را در زمینه تولید و فراوری کینوا در ایران در این سال ها به دست آورده است.
دانه ساپونین دار کینوا طی فرآیند فراوری 6 مرحله ای فراوری می شود و قابل استفاده می گردد. مراحل فرآوری کینوا به دو صورت خشک و مرطوب است.
در فراوری خشک کمی ساپونین در دانه وجود دارد و گرد تلخ آن روی محصول باقی می ماند. در این صورت مصرف کننده باید دانه ها را حتما قبل از مصرف کردن خوب بشوید تا گرد ساپونین از روی محصول پاک شود و طعم شیرین بگیرد.
در فراوری مرطوب دانه بعد از فراوری شسته و خشک می شوند. میزان آّب و حرارتی که برای فراوری مورد نیاز است بسته به ژنوتیپ و واریته مورد فراوری دارد.
متاسفانه برخی از افراد سود جو اقدام به فراوری غیر اصولی می کنند و محصول بسیار بی کیفیتی را به مصرف کننده عرضه می کنند. قیمت این نوع کینوا ایرانی بسیار پایین بوده و آن هم به دلیل این است که فراوری تخصصی روی آن انجام نگرفته ست. این نوع محصول بدون مجوز و استاندارد بوده و مصرف آن باعث مسمومیت شدید می شود. به هیچ عنوان استفاده از این نوع محصولات بدون اصالت به مصرف کنندگان توصیه نمی شود.
خرید و فروش محصول کینوا فراوری شده در ایران
شرکت توسعه تجارت سبز ایلیا با بالاترین متد های تولید و فراوری و دستگاه های پیشرفته دانه کینوا ایرانی را فراوری می کند. محصول فراوری شده توسط این مجموعه دارای استاندارد و آنالیز کیفی در ایران می باشد. همچنین کینوا ایرانی تولیدی در شرکت ایلیا دارای گواهی های عدم تراریختگی می باشد.
میزان تولیدی این مجموعه در تناژهای سنگین می باشد و با توجه به این که 2000 هکتار کینوا را در اختیار دارد، به هیچ عنوان مشکل تامین ندارد. محصولات تولیدی و رژیمی این شرکت :
- دانه کینوا
- آرد کینوا برای مصارف کارخانه جات صنایع تبدیلی
- آرد کینوا برای مصارف خانگی
- آرد فرنی کینوا برای مصرف خانگی
- پرک کینوا
- جو دوسر خام
- جو دوسر فراوری شده
- آرد جو دوسر برای مصرف کارخانه جات
- آرد جو دوسر برای مصرف خانگی
- پرک جو دوسر
- 30 محصول متنوع بهداشتی و رژیمی نیز در حال تولید و ثبت می باشد.
انواع کارخانه جات صنایع تبدیلی در سطح کشور برای تامین کینوا و جو دوسر با استاندارد و آنالیز کیفی می توانند با این مجموعه در تماس باشند. همچنین فروشگاه ها، هتل ها، رستوران ها و بیمارستان ها در سطح کشور می توانند برای تهیه بار به صورت خرد و عمده و به صورت بسته بندی یا فله کینوا و سایر محصولات رژیمی را به این شرکت سفارش دهند.
