نکات کلیدی در کاشت کینوا در ایران

نکات کلیدی در کاشت کینوا در ایران کدامند؟ کدام مجموعه به صورت کامل و جامع اطلاعات تخصصی و تجربی در زمینه کشت بذر کینوا در اختیار کشاورزان عزیز قرار می‌دهد؟

تاریخ کشت بذر کینوا موثر در عملکرد

کشور ما ایران دارای آب و هوای متفاوتی است، هم‌چنین نوع ژنوتیپی از کینوا (که به طول روز حساس یا غیر حساس اند و از لحاظ دیر رس یا متوسط رس بودن و…. ) که در دسترس برای کاشت می‌باشد می‌تواند در تعیین تاریخ کاشت کینوا تاثیر داشته باشد.

 کاشت بذر کینوا در زمان درست مطابق با هر منطقه یک فاکتور بسیار مهم در رسیدن به عملکرد مناسب است. برای اطلاع از تاریخ کشت بذر کینوا در هر منطقه‌ای از کشور که هستید می‌توانید با کارشناسان این مرکز در تماس باشید.

فصول مناسب کاشت کینوا در ایران کدامند؟

طبق تحقیقاتی که در این زمینه صورت گرفته دو فصل بهار و پاییز برای کشت کینوا در ایران توصیه شده است، یعنی در بعضی مناطق ایران کشت بهاره و در برخی دیگر کشت پاییزه بهتر می‌باشد، البته در یک سری مناطق هر دو نوبت کشت بهاره و پاییزه و حتی تابستانه هم امکان پذیر است.

کشت بهاره کینوا در کدام مناطق کشور

کشت بهاره عمدتا در مناطقی از کشور که دارای اقلیم معتدل و معتدل سرد هستند صورت می‌گیرد. تاریخ کشت در این مناطق وابسته به اقلیم منطقه از ماه بهمن تا خرداد ثابت نیست. در استان‌هایی مثل همدان، ارومیه و شهرکرد که جزء مناطق سردسیر به شمار می‌آیند از اردیبهشت تا خرداد ماه کشت انجام می‌گیرد.

در مناطق معتدل سرد مانند کرج، تبریز و اصفهان از فروردین تا اردیبهشت ماه، در مناطق معتدل گرم مانند ورامین، سمنان و قم از ماه اسفند تا فروردین و در مناطق گرم مانند یزد، شهرستان خرامه در فارس در ماه بهمن تا اسفند می‌باشد.

کشت پاییزه کینوا درکدام مناطق کشور

کشت پاییزه کینوا در مناطق گرمسیری کشور که شامل بیشتر مناطق جنوب کشور مانند خوزستان، بوشهر، ایرانشهر، جیرفت و.. می‌باشد صورت می‌گیرد. تاریخ مناسب برای کشت پاییزه از شهریور ماه تا اواخر آبان است. استثنائاتی در این زمینه وجود دارد که شامل منطقه جیرفت که در نیمه دوم شهریور، اهواز و بوشهر مهرماه و ایرانشهر و هرمزگان در نیمه دوم مهرماه تا نیمه اول آبان ماه انجام می‌گیرد.

عوامل تاثیرگذار در تاریخ کاشت بذر کینوا در ایران

درجه حرارت فاکتوری مهم:

 دمای مناسب در زمان گرده افشانی و پرشدن دانه تاثیر زیادی بر تولید با کیفیت مناسب دارد. برای همین توصیه می‌شود که تاریخ کشت را به گونه‌ای تنظیم کرد که در مرحله گرده افشانی و پرشدن دانه درجه حرارت 20 تا 25 درجه سانتی‌گراد باشد. زیرا درجه حرارت‌های بالاتر از 35-32 درجه سانتی‌گراد در زمان گرده افشانی باعث عقیم شدن دانه گرده می‌شود.

درجه روز رشد (GDD) بر اساس درجه سانتی گراد:

میزان یا نرخ رشد بسیاری از موجودات زنده از جمله گیاهان به وسیله دما تعیین می‌شود که به آن درجه روز می‌گویند. و بر اساس درجه سانتی‌گراد می‌باشد. در گیاه کینوا در مراحل مختلف رشدی آن این معیار هم تفاوت دارد به طور مثال از رشد تا شروع گلدهی: 900-800 درجه سانتی‌گراد (جوانه زنی و استقرار بوته): 200-100 درجه سانتی‌گراد و سفت شدن دانه و رسیدگی: 500-300 درجه سانتی‌گراد است.

حساسیت یا عدم حساسیت به طول روز:

برخی از ژنوتیپ‌ها به طول روز حساس اند مانند Sajama و Santamaria که از ژنوتیپ‌های روزکوتاه کینوا محسوب می‌شوند. و در کشت‌های بهاره قادر به تولید محصول نیستند و باید در کشت تابستانه و پاییزه (اول تیرماه تا پایان آذرماه) آن‌ها را کشت کرد. ژنوتیپ‌های دیگر مانند Titicaca، Gizal و Red Carina به طول روز بی تفاوت‌اند یعنی قابلیت کشت در فصول بهار، تابستان و پاییز را دارند و اغلب ژنوتیپ‌های موجود در کشور از این گروه هستند.

مدت زمان رسیدگی در ژنوتیپ‌های مختلف:

زمان کاشت تا برداشت کینوا در ژنوتیپ‌های مختلف آن، منطقه و تاریخ کاشت متفاوت است و ممکن است بین 80 تا 170 روز طول بکشد. به طور مثال طول دوره رشد برخی ژنوتیپ‌ها مانند Titicaca  و Gizal  به مدت 85 تا 100 روز می‌باشد که این نشان دهنده زودرس بودن این ژنوتیپ‌هاست.

در ژنوتیپ‌های دیگر مانند Red Carina، Q29 و Q26 در مدت زمان 110 تا 130روز به طول می‌انجامد. ژنوتیپ‌های دیررسی هم مانند Atlas و Rosada به مدت زمان 140 تا 160 روز برای رسیدگی نیاز دارند. البته نکته دیگر این است که بغیر از نوع ژنوتیپ تاریخ کشت هم در طول دوره رشد تاثیر دارد.

قابلیت کشت در انواع خاک‌ها

گیاه کینوا می‌تواند در انواع خاک‌ها که PH متفاوتی از 5/4 تا 5/8 دارند رشد کند. هرچند که ممکن است در خاک‌هایی مانند شنی-لومی تا لومی-شنی عملکرد بهتری داشته باشد. کینوا در خاک‌های با بافت نامناسب هم می‌تواند رشد کند اما عملکرد قابل قبولی نخواهد داشت.

آماده سازی زمین قبل کاشت بذر کینوا در ایران

 با توجه به فصل کشت مورد نظر در بهار، پاییز یا تابستان آماده سازی زمین هم باید در زمان مشخصی صورت گیرد. اگر بخواهیم در فصل بهار کشت را انجام دهیم باید خاک ورزی زمین در پاییز صورت گیرد زیرا خیس بودن زمین در بهار برای عملیات آماده سازی و کشت بذر کینوا مشکلاتی ایجاد می‌کند.

در کشت‌هایی که در فصول تابستان و پاییز صورت می‌گیرد باید اقدامات آماده سازی زمین را به سرعت انجام داد. نکته مهم در آماده سازی زمین این است که باید در زمان درست یعنی وقتی که خاک از نظر رطوبت در شرایط گاورو باشد صورت گیرد. عملیات کلی آماده سازی زمین شامل ماخار، شخم، دیسک سنگین و سبک، ماله و کودپاشی است.

دقت در هنگام تهیه بذر کینوا

بذر کینوا از بذوری است که قوه نامیه آن زودتر از بین می‌رود. لذا باید در هنگام تهیه بذر آن دقت کافی داشته باشیم و قبل از کاشت حتما قوه نامیه بذر را بررسی کنیم. قوه نامیه بالا در بذر یعنی دارا بودن خلوص بالا و کیفیت مطلوب از لحاظ هم فیزیکی و هم ژنتیکی. بذر با قوه نامیه پایین منجر به بد سبزی، تنک بودن مزرعه و کانوپی ضعیف می‌گردد.

عوامل موثر در میزان تراکم کاشت کینوا در ایران

1- آماده سازی بستر خاک: هرچه بهتر بتوانیم عملیات آماده سازی زمین را بهتر انجام دهیم به طبع میزان بذر مصرفی و تراکم کاشت کمتر خواهد بود. زیرا آماده سازی نامناسب خاک که منجر به ایجاد کلوخ و سله در خاک می‌شود. و نمی‌توان بذور را درست و اصولی کشت کرد و در نتیجه تراکم کاشت بیشتر می‌گردد.

 2- نوع روش کشت بذر کینوا: در روش کشت کرتی نسبت به روش‌های دیگر کاشت میزان بذر بیشتری لازم است.

3- نوع ماشین کاشت: استفاده از ماشین‌های کشت مختلف در میزان بذر مصرفی تاثیر گذار است. مثلا در کشت با ریز دانه کار ردیفی مخصوص نسبت به دستگاه کمبینات بذر کمتری نیاز دارد.

البته عوامل دیگری هم در میزان بذر مصرفی و تراکم کاشت تاثیر گذار است که عبارتند از: شور بودن خاک، قوه نامیه بذر و نوع آبیاری.

ضدعفونی کردن بذر کینوا

برای ضدعفونی کردن بذور کینوا می‌توان از سمومی مانند دیفنوکونازول یا کاربوکسین تیرام به میزان 2 در هزار استفاده کرد.

روش‌های کاربردی در کاشت بذر کینوا در ایران

کینوا گیاهی است که از اکثر روش‌های کشت مانند ردیفی، مخلوط، دست پاش، کپه‌ای و حتی نشاءکاری می‌توان برای کشت آن بکار برد. فاصله ردیف برای کشت بذور کینوا 25 تا 50 سانتی متر مناسب است.

ماشین‌های کشت مناسب برای کاشت مکانیزه کینوا در ایران

1. بذر کار غلات مجهز به ریزدانه کار (همانند کارنده همدانی)
2. کارنده سبزیجات
3. کارنده پیاز
4. بذر کار چغندر قند
5. کومبینات
6. کف کار (مرود استفاده برای خاک‌های شور)

و تمام ادواتی که برای کاشت محصولات دانه ریز مانند کلزا استفاده می‌شود برای کاشت بذر کینوا هم قابلیت استفاده دارد.

نکات مهم در زمان آبیاری کینوا

با توجه به اینکه کینوا گیاهی است که در مناطق کم آب و خشک می‌تواند رشد کند. اما آبیاری به موقع و به میزان کافی در افزایش عملکرد و رشد بهتر کینوا تاثیر بسزایی دارد. کینوا در زمانی که شروع به جوانه زدن و سبز شدن می‌کند باید حتما سطح خاک مزرعه رطوبت کافی داشته باشد. بنابراین بهتر است که وابسته به منطقه و خاک مزرعه پس از کشت و آبیاری اول، آبیاری دوم هم با فاصله 3 تا 5 روز انجام گیرد. 

بعد از مرحله جوانه زنی کینوا آبیاری آن باید یک هفته تا ده روز تا زمان پرشدن دانه کینوا ادامه یابد. البته با توجه به مقاوم بودن کینوا به کم آبی می‌توان فواصل آبیاری را بیشتر کرد تا جایی که باعث کاهش عملکرد محصول نهایی نشود. روش آبیاری قطره‌ای برای آبیاری کینوا جهت مدیریت آب بسیار تاثیر گذار است.

بهبود وضعیت خاک‌های ایران و کاشت کینوا

خاک‌های مناطق مختلف ایران دارای ساختمان نامطلوب و از نظر مواد آلی فقیر هستند. که باید برای رفع این مشکل از کودهای دامی و شیمیایی استفاده کرد. مصرف کود دامی پوسیده به میزان 30 تن در هکتار به مدت هر 3 تا 4 سال یکبار برای کشت همه محصولات و از جمله کینوا توصیه می‌گردد.

 کودهای شیمیایی هم مانند کود دامی برای ایجاد عملکرد مناسب محصول بسیار ضروری است. برای تعیین نوع کودهای شیمیایی نیاز به آزمون خاک می‌باشد. اما یک دستور کلی برای تغذیه خاک‌ها با کودهای شیمیایی وجود دارد که عبارتند از:

• کود پایه:

کود مرکب NPK به میزان 150 تا 200 کیلوگرم در هکتار قبل از کشت. اگر کود مرکب در دسترس نبود می‌توان برای هر هکتار زمین از 100 کیلوگرم کودفسفاته، 100 کیلوگرم کود پتاسه و 50 کیلوگرم کود ازته استفاده کرد.

• کود سرک:

از کود سرک هم می‌توان برای افزایش عملکرد کینوا استفاده کرد. که میزان کلی آن 100 کیلوگرم در هکتار در دو مرحله ظهور سنبله و گلدهی می‌باشد. میزان کود مورد استفاده در مزراع و ژنوتیپ‌های مختلف متفاوت است.

نکته مهم در استفاده از کودها این است که از کود ازته به میزان زیاد خودداری شود زیرا باعث ایجاد ورس می‌شود و عملکرد محصول نهایی هم کاهش می‌یابد.

همکاری در جهت خرید تضمینی کینوا

این مجموعه آماده همکاری با کشاورزان عزیز در اقصا نقاط کشور در جهت خرید تضمینی کینوا می‌باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه و دریافت مشاوره رایگان می‌توانید با کارشناسان این مجموعه در تماس باشید.